Ornitorenk ( Plapitus) ve ya yaygın adıyla ''Gagalı memeli'' 39-60 cm boylarında, Doğu Avustralya ve Tazmanya'ya özgü bir yarı deniz memelisidir.
Yumurtlayan, ördek gagalı, kunduz kuyruklu, erkeklerinin arka ayağında zehirli bir mahmuzu olan bu memeli keşfedildiği zaman doğabilimcileri çok şaşırmıştır. Ornitorenklerin eşşizliği onu Avustralya'nın kanguru ve koala ile beraber en belirgin sembollerinden biri yapar.
Avustralya 20 sentinin arkasında resmi yer alır.
Avustralya 20 sentinin arkasında resmi yer alır.
Ornitorenk'in vücut sıcaklığı, Eutheria sınıfındaki diğer memelilerde olduğu gibi 38 °C yerine 31 °C-32 °C arasındadır.
Ornitorenk'in vücudu ile geniş ve düz kuyruğu, yalıtılmış havayı hapsederek hayvanı sıcak tutan bir kürk ile kaplıdır. Kuyruğunu yağ depolomakta kullanırÖrdeğe benzeyen geniş gagası ve perdeli ayakları vardır. Burnu, kuşların gagasında olduğu gibi yukarı ve aşağı parçaları ayrılarak ağzını ortaya çıkaracak bir şekilde açılmaz. Ornitorenk'in gagası alt tarafında açıklık olan bir duyu organıdır.
Ağırlığı 700 g. ile 2,4 kg. arasında değişir. Dişisi erkeğe göre daha ufaktır. Erkekler ortalama 50 cm., dişiler ise 46 cm. boyundadır. Kuyruk uzunluğu erkeklerde 10-15 cm., dişilerde ise 8-13 cm. arasındadır. Ortalamalar bölgelere göre değişir ama iklimin etkisi saptanamamıştır.
Erkek ornitorenk'in arka ayak bileklerinde defensin benzeri proteinlerden oluşan bir zehir karışımına sahip mahmuzlar vardır.Zehir, insan için öldürücü olmamasına rağmen kurbanı etkisiz kılacak kadar büyük acılar verir. Kısa zamanda yaranın etrafında ödem oluşur ve zamanla tüm uzuva yayılır. Zehir küçük hayvanlar için öldürücü olabilir.